Top in Glasgow ‘The end of history and man’. In 1992 verscheen het boek van Francis Fukuyama ‘Het einde van de geschiedenis en de laatste mens”. (The End of History and the Last Man , 1992 )
Begin november 2021 staat die gebeurtenis daadwerkelijk op de agenda van de klimaatconferentie in Glasgow. Niet toevallig in Glasgow, want daar begón ! ook de geschiedenis van de mens. Althans die aan welke zij haar rijkdom en welzijn te danken heeft.
Namelijk, James Watt, de bouwer van de eerste werkende stoommachine; de machine die de succesvolste periode in de geschiedenis van de mens veroorzaakte, werd geboren in Greenock, een plaatsje ten westen van Glasgow en gelegen aan de rivier de Clyde. Bij mooi weer kon hij vast aan de overkant Belfast zien liggen waar, dankzij zijn stoommachine, de Titanic gebouwd zou worden.
Tijdens de summit gaan de regeringsleiders bespreken hoe de mensheid weer kan terugkeren naar de periode van vóor de stoommachine, toen enkel hout en turf dienden als brandstof. Dat was de tijd van de Malthusiaanse economie, die werd gekenmerkt door het feit dat het bevolkingsaantal werd gereguleerd door de beschikbaarheid van natuurlijke bronnen, waardoor het maar heel langzaam groeide. Door de komst van de stoommachine viel dat terugkoppelmechanisme weg en begon de bevolking steeds sneller te groeien. Van 978 miljoen in 1800 tot de huidige ca 7 miljard.
In 1765, toen James Watt de eerste werkende stoommachine bouwde, brak de industriele revolutie uit die zich verspreidde als een olievlek over de aarde. In Glasgow werden scheepswerven opgericht, mede door de aanwezigheid van steenkool en ijzererts in de nabije omgeving, dat nu met behulp van stoommachines gewonnen kon worden. De voortuitgang ging met reuzenstappen tegelijk , temeer in de periode daarvoor de wetenschap de voorwaarden daarvoor had geschapen.
Glasgow is ook bekend van Charles Rennie Mackintosh, een lid van de Art nouveau beweging, waarvan ook Henry van de Velde (be) Victor Horta (be) en de Spaanse Antonio Gaudi en Hector Guimard ( metro Parijs ) , lid waren. Met lede ogen moesten zij toezien hoe door de komst van de stoommachine hun ambachten in verdrukking kwamen toen de industrialisering van de productie op gang kwam eind 19de eeuw. De Arts en crafts- movement van Morris en Ruskin probeerden nog de ontwikklingen te stoppen, maar er was geen houden meer aan.
De industriële revolutie was ook het begin van het kapitalisme volgens het principe dat investeringen van kapitaal rendement opleveren. Het autonome mechanisme van arbeid en kapitaal dat ontstond, leidde ertoe dat het kapitaal steeds meer de overhand kreeg in het productieproces en dat de financiële sector steeds sneller en harder groeide.
Dat principe werkt tot op de dag van vandaag en daarover nu gaan onze leiders spreken tijdens de klimaattop. Het zal gaan over hoe met investeringen in ‘hernieuwbare energie’ winst kan worden gemaakt door Corporate bedrijven en hoe investeerders rendementen kunnen behalen met investeringen in windparken, elektrisch vervoer en de waterstofeconomie. Investeringen die in de ‘oude economie’ niet mogelijk waren. Verder is het nodig dat de leiders in hun landen wetgeving maken die het mogelijk moet maken dat burgers verplicht worden tot afname van bepaalde producten en diensten. Kenmerk van die nieuwe economie is dat het primaat van de ingenieur – dat z’n start had met de stoommachine van James Watt, 250 jaar geleden in Glasgow- wordt ingeruild voor het primaat van de bankier en onversneden kapitalisme.
Daarmee komt een einde aan de ‘vooruitgang’ die altijd was gebaseerd geweest op het verhogen van brandstofefficiëntie en markeert het begin van de achteruitgang, gekenmerkt door het verlagen van brandstofefficiëntie middels het schakelen van een heel circus aan toeters en bellen in, het voorheen, optimaal werkende stroomcircuit en de uitbreiding daarvan.
De Amerikaanse President Biden en Boris Johnson van de VK, geven voor de laatste keer door aan de machinekamer van de virtuele Titanic, kolen op het vuur te gooien en de ketels op te stoken. Iceberg ahead !!!